L O A D I N G

Historia kościoła

  • Home
  • Historia kościoła
Kościół św. Barbary w Trzebini - Krystynowie

Historia kościoła i parafii

Fundacja i Początki: Krystynów

W 1892 roku Andrzej Potocki (właściciel Hrabstwa Tenczyńskiego) wraz z matką,  Katarzyną z Branickich Adamową Potocką, ufundowali w pobliżu Trzebini i Sierszy ośrodek duszpasterski składający się z kościoła, szkoły i klasztoru. Całą fundację nazwano „Krystynowem” (od imienia Krystyny Potockiej, żony Andrzeja) i oddano pod opiekę sióstr Felicjanek. Budowa rozpoczęła się w maju 1892 roku, a 23 października tegoż roku wmurowano kamień węgielny gdzie napisano: „…dla pożytku i dobra swoich górników sierszańskich i ludności okolicznej, dla rozkrzewienia pomiędzy nimi chwały Bożej, oświaty, cnót i obyczajów chrześcijańskich, założyli i uposażyli ten kościół i klasztor” , a poświęcił go Kardynał Albin Dunajewski. Książę biskup krakowski kard. Jan Puzyna dokonał uroczystej konsekracji kościoła w dniu 2 czerwca 1901r. – jako kościół filialny w Krystynowie pod wezwaniem św. Barbary.

ołtarz św Barbara
Pierwsi Kapelani i ich posługa

Kościół wg projektu inż. Jacka Matusińskiego, ma cechy budowli neogotyckiej, jest świątynią jednonawową. Całością prac budowlanych kierował architekt Kazimierz Piotrowski z Krzeszowic przy pomocy Jana Bartonecy z Sierszy. Pierwszym kapelanem i katechetą był ks. Michał Góra, który pracował w Krystynowie w roku 1901. W roku 1902 kapelanem i katechetą był ks. Ludwik Pogłudek, w latach 1902 – 1915 – kapelan ks. Jan Fołta, w latach 1915 – 1919 – kapelan ks. Józef Sławiński. 30 czerwca 1909 r. w Krystynowie odbyło się pierwsze bierzmowanie, którego dokonał ks. biskup Anatol Nowak. Pierwsze misje w Krystynowie odbyły się w czerwcu 1921 roku, a po nich nastąpiła wizytacja kanoniczna przeprowadzona przez biskupa Adama księcia Sapiehę. W tym czasie kapelanem w Krystynowie był ks. Jan Para, który sprawował tę funkcję w latach 1919 – 1948. W roku 1934 odmalowano zniszczone wnętrze kościoła. Malowidła wykonał artysta malarz Jan Szostak Gąsienica z Zakopanego. Okres wojny nie spowodował strat materialnych w kościele, poza utratą dużego dzwonu z wieży, zabranego przez Niemców 15 kwietnia 1943 r.

Rozwój Parafii: Bierzmowanie, Misje, i Wizytacje

Po wojnie, w dniu 3 lipca 1945 r. odbyła się kolejna wizyta kanoniczna połączona z bierzmowaniem 1320 wiernych. Dokonał tego ks. biskup Stanisław Rospont. Ks. Jan Para po 29 latach pracy w Krystynowie, w roku 1948 zostaje przeniesiony w stan spoczynku. Po jego wyjeździe posługę duszpasterską uprawiał kapelan ks. Jakub Jarosik. 14 czerwca 1949 roku ks. kardynał Adam Sapieha ustanowił parafię w Krystynowie. Jej pierwszym proboszczem został ks. Władysław Stanek (1949 – 1955). Następnym proboszczem jest ks. Józef Pędzimąż (1955 – 1973), a po jego odejściu parafią kierował od 1973 roku ks. Władysław Gil. 8 grudnia 1973 roku odbyła się wizyta kanoniczna przeprowadzona przez ks. kardynała Karola Wojtyłę, który udzielił również sakramentu Bierzmowania dla młodzieży.

Światło i Historia: Architektura Kościoła

Kościół św. Barbary nakryty jest sklepieniem krzyżowo-żebrowym, wnętrze ma rozświetlone dużymi oknami – ostrołukowymi z maswerkami. W oknach  zamieszczono witraże z wizerunkami Andrzeja i Krystyny Potockich. Chór kościelny wspierają trzy ostrołukowe arkady. Jednolity charakter wnętrza akcentuje wysmukły neogotycki ołtarz z obrazami Matki Boskiej Częstochowskiej i św. Barbary. Kształt zewnętrzny obiektu jest taki sam, jak na  fotografiach kościoła z początków XX stulecia – jednakże po II wojnie światowej ściany częściowo pokryto tynkiem. Obecnie jest to najstarszy kościół w gminie Trzebinia.

Jubileusze i Znaczące Wydarzenia

25 października 1992 roku pod przewodnictwem ks. infułata Stanisława Małysiaka obchodzony był jubileusz 100-lecia poświęcenia kamienia
węgielnego Kościoła w Krystynowie. Honorowym gościem był Andrzej Potocki – wnuk fundatora kościoła. W czasie uroczystości poświęcono tablicę pamiątkową, którą umieszczono w przedsionku kościoła. Obchody 100-lecia poświęcenia kościoła miały miejsce w dniach 19-20 sierpnia 1996 roku). Jubileuszową Eucharystię odprawił ks. kad. Franciszek Macharski, któremu towarzyszyło 41 kapłanów. Dla upamiętnienia 100-lecia kościoła w Krystynowie oraz nadchodzącego 2000-lecia urodzin Jezusa ufundowano napis „Jezus żyje 2000”, który został umieszczony na frontonie kościoła. Dzięki staraniom pracy grupy mężczyzn z Górki Dworu, w ogrodzie, przy kościele umieszczono stacje Drogi Krzyżowej, które wyrzeźbił w drzewie lipowym Jan Patlewicz. Znajduje się tam również figura św. Barbary – patronki parafii. Jubileusz 50-lecia utworzenia parafii w Krystynowie obchodzono w dniu 30 maja 1999 roku z udziałem ks. biskupa Stanisława Smoleńskiego.

Wspomnienia i Nowe Wyzwania

Rok 1999 okazał się ostatnim rokiem istnienia Kopalni Węgla Kamiennego
„Siersza”, o pracownikach której wspomina akt fundacyjny kościoła w
Krystynowie. Setną rocznicę konsekracji kościoła św. Barbary świętowano 2 czerwca 2001 roku pod przewodnictwem ks. biskupa Kazimierza Nycza.
Realizacja programu odnowy parafii spowodowała powstanie wielu
zaangażowanych grup i zespołów. Szczególnie ofiarnie i prężnie działa Parafialny Zespół Charytatywny, który spieszy z pomocą najbardziej
potrzebującym. „List do Chrześcijan”, pomaga w rozwoju braterstwa w parafii i informuje o najważniejszych wydarzeniach parafialnych.

Dom parafialny

Historia nowej plebanii-domu parafialnego ma swój początek w dniu 29 maja 1998 roku. W dniu tym odbyło się w parafii św. Barbary w Krystynowie I Zgromadzenie Parafialne, w czasie którego parafianin Jan Niemczyk zgłosił wniosek o budowie nowej plebanii. Podkreślił, że istniejąca ponad stuletnia plebania nie zapewnia godziwych warunków mieszkania i działalności naszych księży. Wniosek spotkał się z ogólnym poparciem zebranych parafian. Od tego pamiętnego zgromadzenia rozpoczęły się przygotowania do budowy plebanii.

30 maja 2003 roku nastąpiło wmurowanie kamienia węgielnego –poświęconego wcześniej przez Ojca Świętego Jana Pawła II- i aktu erekcyjnego plebani-domu parafialnego. Dokonał tego ks. Biskup Jan Szkodoń, który nie krył podziwu, że rozpoczęliśmy tak wielką pracę. Plebanię oddano do użytku w 2008 roku.

duszpasterze w parafii

Po przejściu na emeryturę ks. Władysław Gil pozostał jako rezydent w tutejszej parafii, gdzie w 2023 roku obchodzono jubileusz 50. lecia jego pobytu. Po nim urząd proboszcza pełnili kolejno: ks. Ryszard Gaweł (lata 2009-2010), ks. Antoni Staszeczka (2010-2012), ks. Bogdan Dudek (2012-2017) i ks. Krzysztof Chromy (2017-2021). Od lipca 2021 roku parafią kieruje ks. Krzysztof Wieczorek. W 2022 roku swoją posługę w tutejszej parafii zakończyły Siostry Serafitki. Obecnie trwają prace związane z ponownym zagospodarowaniem budynki klasztoru i szkoły, tak by nadal służyły tutejszej parafii.